Sunday, August 25, 2013
Menyingkap Permasalahan Khilaf Pandangan Ulama Dalam Isu Rampasan Kuasa 3 Julai 2013
10:20 PM 
Kenali MANHAL
Pandangan para ulama mengenai isu rampasan kuasa 3 Julai
1- Pandangan ulama yang menyokong pelan tentera
Syeikhul Azhar, Syeikh Dr.Ahmad Thayyib[1] telah mengeluarkan qarar(ketetapan)
bahawa Al-Azhar sebagai institusi agama terbesar dan bersejarah di
Mesir menyokong pelan peralihan kuasa kerajaan Mesir yang dilaksanakan
oleh angkatan tentera Mesir pada 3 Julai 2013. Beliau menegaskan bahawa
semua pihak perlu meletakkan kepentingan negara mengatasi semua perkara
kerana perjalanan umat dan masa depan negara bukannya milik individu dan
kehormatan jiwa manusia ialah perkara yang tidak boleh dilanggar.
Beliau menjelaskan bahawa peristiwa keganasan, pembunuhan serta
pertumpahan darah yang telah berlaku di negara ini adalah perkara yang
ditolak dan tidak layak bagi sejarah tamadun rakyat Mesir.
Syeikh
Ahmad Thayyib menambah lagi bahawa demonstrasi aman dibenarkan oleh
syarak dan perlembagaan selagi mana bebas daripada segala bentuk
keganasan, pertumpahan darah serta seruan terhadapnya dengan apa juga
cara sekalipun. Beliau juga menyeru rakyat Mesir daripada pihak
penyokong dan pembangkang supaya berjaga-jaga dengan bahaya terjerumus
ke dalam kancah perang saudara yang telah menunjukkan tanda-tandanya.
Beliau memberi amaran tentang kesan buruk yang tidak selayaknya bagi
sejarah Mesir dan perpaduan rakyat. Beliau menyokong pelan mengadakan
pilihan raya awal bagi menyelesaikan masalah politik terkini di Mesir.
Beliau menyatakan bahawa pilihan raya yang bakal diadakan dijamin
ketulusan perjalanannya oleh hakim-hakim, angkatan tentera dan polis
Mesir.
2- Pandangan ulama yang menentang rampasan kuasa dan pelan tentera
a- Syeikh Yusuf Al-Qaradhawi
Syeikh Yusuf Al-Qaradhawi
tidak menyokong rampasan kuasa yang dilakukan oleh tentera Mesir.
Sebelum rampasan kuasa berlaku beliau telah menyeru rakyat Mesir supaya
bersatu padu. Beliau berkata jika Presiden Mursi melakukan sesuatu
perkara yang ternyata ianya adalah maksiat kepada rakyat dan negara maka
jangan mentaatinya akan tetapi jika beliau masih lagi seorang presiden
yang menjalankan hak rakyat dan negara serta membawa ke arah kebaikan
maka wajib untuk rakyat Mesir mentaatinya.
Selepas
peristiwa pembunuhan di Rabaah Al-Adawiyah pada 27 Julai 2013, beliau
dengan lantangnya mengkritik kerajaan sementara di bawah pimpinan
Presiden sementara Adly Mansour dan Naib Presiden Muhammad Al-Baradaie.
Beliau dengan lantang mengutuk pembantaian di Rabaah Al-Adawiyah yang
meragut nyawa kurang lebih 5000 pro-demokrasi termasuk wanita dan
kanak-kanak. Beliau mengkritik Menteri Pertahanan Jeneral Abdul Fatah
As-Sisi kerana membunuh rakyat Mesir serta menggantung Perlembagaan
Mesir 2012 dan mahu menggantikannya.
Selain itu, beliau menyeru kepada Syeikh Al-Azhar, Haiah Kibar Ulama[2] dan Majmak Buhus Islamiah[3]
untuk kembali ke jalan kebenaran dan bersama rakyat Mesir dalam isu
ini. Beliau juga menyeru seluruh rakyat Mesir dari semua wilayah untuk
datang ke medan Rabaah Al-Adawiyah tanpa rasa takut kerana Allah bersama
mereka. Beliau menyatakan ganjaran orang syahid di jalan Allah sangat
besar dan termaktub di dalam Al-Quran.
Beliau
mengritik media Mesir seperti saluran radio, televisyen dan akhbar yang
masih berdiam diri dan menutup mata terhadap kerosakan negara dan
pembunuhan beramai-ramai yang berlaku di Mesir. Beliau menyatakan apakah
media tidak nampak bahawa rakyat Mesir yang menyokong penggulingan
Presiden Mursi hanya di Medan Tahrir sedangkan penyokong Presiden Mursi
atau Syar'iyyah berada di 35 medan himpunan seluruh wilayah Mesir.
Syeikh
Yusuf Al-Qaradhawi menyeru Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB),
Kesatuan Afrika (AU) dan seluruh dunia untuk bertindak terhadap isu
Mesir. Beliau juga menyeru umat Islam di Indonesia, Malaysia, Algeria
dan negara Islam yang lain untuk menyokong kebenaran. Beliau menyeru
umat Arab dan kerajaan-kerajaan Arab seperti Arab Saudi, Emiriyah Arab
Bersatu (UAE)[4],
Bahrain dan Kuwait kembali kepada jalan kebenaran dalam isu ini.
Akhirnya, beliau menegaskan bahawa Allah pasti akan memenangkan Presiden
Mursi dan memenangkan kebenaran mengatasi kebatilan.
b- Dr.Muhammad Imarah
Dr.Muhammad Imarah[5] salah seorang ahli Haiah Kibar Ulama memberikan pandangannya dalam isu ini. Beliau menyatakan bahawa angkatan
tentera Mesir adalah punca kepada krisis yang berlaku di Mesir pada
masa kini yang merupakan krisis terbesar di Mesir pada era moden.
Angkatan tentera sepatutnya tidak melibatkan diri dalam politik negara
dan kerajaan. Beliau membandingkan Mesir dengan negara lain seperti
China, India dan Korea[6].
Negara-negara ini menurutnya telah berjaya membangunkan masyarakat
mereka dari segi keilmuan dan kemajuan pembangunan akan tetapi Mesir
semakin mundur dan terkebelakang apabila negara ini telah menjadi
“negara polis” yang merosakkan keinginan rakyatnya sendiri.
Beliau
menyatakan bahawa rakyat telah memberikan pentauliahan kuasa kepada
Presiden Mursi secara sah. Perlembagaan Mesir yang baru dikeluarkan
tahun lalu juga telah disokong oleh 63% suara rakyat melalui referendum
(proses pungutan suara) di mana Perlembagaan Mesir telah menjadi
perlembagaan yang mendapat suara majoriti rakyat tertinggi di dunia dan
lebih tinggi dari Perlembagaan Itali yang mendapat sokongan 61%
rakyatnya. Beliau menggesa supaya hak syari'yyah[7]
dan demokrasi dipulihkan semula. Beliau menyatakan rasa terkejutnya
apabila kelompok liberal boleh bersama tentera dan pihak gereja Mesir di
dalam isu ini. Beliau berdoa supaya Allah menyatukan rakyat Mesir di
atas kalimah persamaan dan peyatuan.
c- Muktamar Ulama di Istanbul, Turki[8]
Pada 10 Julai 2013 bersamaan 1 Ramadan 1434
yang lalu, para ulama sedunia telah berhimpun dalam sebuah muktamar di
Istanbul, Turki. Saluran Al-Jazeera telah menyiarkan muktamar ini. Para
ulama telah mengeluarkan ijtihad berkenaan perkara berkaitan isu
rampasan kuasa oleh tentera Mesir pada 3 Julai yang lalu. Perkara yang
dibincangkan ialah :
1) Pembekuan Perlembagaan Mesir untuk sementara waktu.
2) Penggulingan Presiden Mursi.
3) Pelantikan Ketua Mahkamah Agung sebagai pemimpin untuk memimpin tempoh peralihan.
Para
ulama mengutuk kejadian pembunuhan beramai-ramai penyokong syar'iyyah
ketika waktu Subuh di masjid berdekatan bangunan Pengawal Republik (Hars
Al-Jumhuri). Maka ulama telah menyepakati beberapa perkara iaitu :
1)
Kepimpinan Presiden Mursi adalah kepimpinan yang masih lagi sah dan
wajib bagi seluruh rakyat Mesir untuk mendengar dan mentaati serta
menolongnya. Perkara ini sesuai dengan batasan yang telah oleh syarak
dalam bab kepimpinan.
2)
Mazhab Ahlus Sunnah Wal Jamaah sudah menetapkan bahawa haram hukumnya
untuk memberontak terhadap pemimpin Islam dengan merebut kuasa dan
menjatuhkannya dengan cara rampasan kuasa atau kudeta kecuali jika jelas
kekufuran yang nyata padanya.
3)
Setiap penganut agama di Mesir khususnya Islam wajib mengembalikan
Presiden Mursi ke posisi kepimpinan negara dan menolak kezaliman yang
berlaku.
Di dalam hadis Qudsi menyatakan “Wahai hamba-hambaku, aku telah
mengharamkan kezaliman ke atas diriku dan aku telah jadikan kezaliman
haram bagi kamu semua. Maka janganlah kamu semua berlaku zalim.”
Imam
Al-Mawardi rahimahullah juga menyatakan : “Ketika seorang pemimpin
sudah ditetapkan sebagai pemimpin maka wajib bagi seluruh umat untuk
menyelamatkannya kerana mereka memiliki kewajipan untuk membantunya.”
Di atas perkara tersebut maka perkara yang dilakukan oleh pihak tentera bersama dengan parti-parti sekular, Islam[9]
dan tokoh-tokoh agama, sebahagian kelompok Kristian serta kelompok lain
merupakan perkara kerosakan. Kerosakan dibimbangi akan terus merebak ke
seluruh negara sehingga tahap berlakunya perang saudara.
Oleh itu, para perwakilan dari persatuan ulama Islam sedunia telah mengeluarkan dua ketetapan iaitu :
Pertama:
Kewajipan syarie bagi pihak tentera untuk mengembalikan kuasa kepada
pihak yang berhak ke atasnya dan menutup pintu kerosakan terhadap rakyat
Mesir. Pemberontakan terhadap Presiden Mesir akan menyebabkan
kehancuran kecuali Allah mahukan perkara lain terjadi. Maka kembali
kepada kebenaran itu lebih baik daripada berada dalam keburukan.
Kedua:
Wajib secara syarie bagi seluruh ulama Mesir terutamanya ulama Al-Azhar
untuk melaksanakan amanah yang telah dipertanggungjawabkan iaitu
menyampaikan hal kebenaran terhadap manusia. Haram menjatuhkan pemimpin
Islam yang dipilih secara sah dan wajib mengembalikan semula syariat.
Kewajipan bagi semua pihak untuk mendengar dan mentaatinya. Allah
berfirman :
“Wahai orang-orang beriman, taatilah Allah dan taatilah Rasul-Nya dan ulil amri (ulama dan pemerintah) di antara kamu….”
Hendaklah
mereka menyatukan kalimah, menyatukan barisan serta menjaga darah
rakyat Mesir. Pada akhirnya, ulama sedunia telah memberikan nasihat
kepada sebahagian bangsa Arab yang menyokong rampasan kuasa terhadap
Presiden pilihan rakyat. Islam yang dianuti sepatutnya menjadikan mereka
membantu kepemimpinan Islam dan kesempatan untuk memperbaiki perkara
tersebut masih terbuka bagi membantu golongan yang menentang kezaliman
dan mengembalikan Presiden ke posisinya. Para ulama juga mendoakan
supaya Allah menjaga Mesir dari sebarang fitnah yang berlaku dan menjaga
darah rakyat Mesir.
Antara persatuan ulama yang hadir di muktamar ini ialah:
1- Kesatuan Ulama Muslimin Sedunia
2- Ikatan Ulama Muslimin
3- Ikatan Ulama Syariah Negara Teluk
4- Majlis Dakwah Dan Kebajikan Sedunia
5- Kesatuan Ulama Afrika
6- Ikatan Muslimin Eropah
7- Majlis Tertinggi Dakwah Islam Indonesia
8- Kesatuan Pendakwah Antarabangsa
9- Majlis Syura Ulama Mesir
10- Ikatan Ulama Ahlus Sunnah
11- Pertubuhan Pendokong Kebenaran Dan Kesejahteraan
12- Pertubuhan Ulama Yaman
13- Ikatan Ulama Syam
14- Ikatan Syariah Ulama Dan Pendakwah Sudan
15- Pertubuhan Ulama Sudan
16- Ikatan Pendakwah Kuwait
Selain itu, para ulama dan perwakilan gerakan Islam seluruh dunia telah berhimpun di Istanbul, Turki pada 14 Julai 2013 bagi menyatakan sokongan terhadap kepimpinan Presiden Mursi.[10]
3- Pandangan lain
Darul Ifta` Al-Misriah[11]
telah mengeluarkan kenyataan bertarikh 3 Julai 2013 lalu dengan
memberikan kepercayaan kepada angkatan tentera Mesir dan menyeru semua
pihak untuk memikul tanggungjawab negara pada ketika ini. Darul Ifta`
juga menegaskan bahawa seluruh rakyat wajib untuk menjaga perpaduan pada
masa kini. Semua orang perlu memastikan nyawa seluruh rakyat dapat
dijaga. Semua pihak juga mesti menjayakan kehidupan bermasyarakat yang
sebenar, keadilan sosial, kebebasan tanggungjawab, demokrasi terpimpin
dan kesejahteraan negara.
Darul
Ifta` menghargai usaha angkatan tentera untuk mempertahankan Mesir.
Tentera telah menyeru rakyat Mesir untuk bergerak menuju keamanan dan
menjaga darah rakyat. Darul Ifta` memberikan kepercayaan kepada tentera
bagi merealisasikan “pelan peralihan kuasa” yang baru demi menjaga
keamanan negara dan nyawa rakyat. Selain itu, Darul Ifta` juga menyeru
semua pihak untuk mengelakkan kepentingan peribadi dan politik kepartian
yang sempit. Semua perkara ini adalah untuk mencapai kepentingan
tertinggi dan terutama untuk negara.
Darul
Ifta` Mesir telah mengeluarkan kenyataan lain berbentuk peringatan dan
nasihat kepada rakyat Mesir yang sedang mengalami pertembungan
pemikiran dan kepartian. Perkara yang mesti diambil perhatian oleh semua
pihak ialah:
1)
Darul Ifta` Mesir menegaskan bahawa demonstrasi secara aman dibenarkan
bahkan ianya menunjukkan kematangan dan sifat keterbukaan rakyat.
Demonstrasi ini dibenarkan dengan syarat ianya diadakan secara aman dan
tidak merosakkan harta awam dan persendirian.
2) Darul Ifta` menyeru semua pihak supaya mengutamakan kepentingan negara mengatasi kepentingan kepartian yang sempit.
3) Menolak sebarang bentuk pertumpahan darah dan menekankan kehormatan jiwa manusia.
4)
Walaupun Darul Ifta` mengakui kebenaran untuk berdemonstrasi tetapi
seluruh rakyat perlu memahami bahawa negara ini tidak maju melainkan
dengan kerjasama dan usaha gigih semua pihak.
5)
Darul Ifta` menyokong pendirian Al-Azhar yang menentang keganasan dan
mencari titik perpaduan parti-parti politik. Al-Azhar akan terus menjadi
benteng dan rujukan bagi seluruh rakyat pada waktu krisis berlaku.
6)
Media massa perlu bersifat amanah dalam menyampaikan sesuatu berita
pada masa ini. Media massa perlu menyelediki perkara yang ingin
disampaikan dengan mendalam. Sesungguhnya setiap perkataan yang
dikeluarkan akan dihisab oleh Allah.
Revolusi 2011[12]
Pada Revolusi 2011
yang lalu, Syeikh Ahmad Thayyib mengeluarkan kenyataan bahawa haram
bagi rakyat Mesir menyertai demonstrasi bagi menggulingkan pemerintahan
Presiden Husni Mubarak. Beliau menyifatkan demonstran yang mengadakan
revolusi sebagai menentang negara, kerajaan dan rakyat. Syeikh Yusuf
Al-Qaradhawi pula menyokong revolusi rakyat Mesir pada 2011.
Penjelasan khilaf ulama dalam isu ini
Khilaf
di kalangan ulama sememangnya perkara yang telah berlaku sejak zaman
yang lampau. Ulama banyak berbeza pandangan terutamanya dalam
permasalahan perkara cabang atau furu`. Oleh sebab itu, muncullah
pelbagai mazhab di dalam mazhab Ahlus Sunnah Wal Jamaah. Akan tetapi,
kita perlu memahami bahawa para ulama berkhilaf di dalam perkara yang
tidak mempunyai nas atau dalil yang jelas di dalam Al-Quran dan sunnah.
Perkara yang utama dan sudah jelas hukumnya seperti hukum pengharaman
arak, judi, pensyariatan solat, kewajipan membayar zakat, perlaksanaan
hukum hudud serta qisas dan sebagainya merupakan perkara yang telah
dinyatakan oleh Allah mengenai kewajipan melaksanakannya dan tiada
khilaf dibenarkan dalam perkara tersebut.
Adapun
perkara ijtihad berkaitan perkara dunia yang tiada nas atau dalil maka
dibolehkan berijtihad dengannya. Perkara ini termaktub di dalam sebuah
hadis Rasulullah S.A.W berkaitan proses perkahwinanan atau kacukan
antara pokok[13].
“Daripada
Talhah R.A meriwayatkan: Aku telah berjalan bersama Rasulullah S.A.W
lalu bertemu dengan orang yang berada di atas pokok tamar. Maka aku
berkata : Apakah yang kamu sedang lakukan?Lalu mereka menjawab: Kami
sedang mengahwinkannya dengan meletakkan putik pada benang sari supaya
segera berbuah. Maka Rasulullah S.A.W berkata: Aku menyangka perkara
tersebut tidak diperlukan. Lalu aku berkata: Kemudian mereka diberitahu
tentang sabda Rasulullah S.A.W lalu mereka meninggalkan perkara
tersebut. Selang beberapa hari kemudian Rasulullah S.A.W diberitahu
bahawa pokok tamar tersebut tidak berbuah. Maka Rasulullah S.A.W
berkata: Jika perkara tersebut (perkahwinan pokok) memberi manfaaat
kepada kamu maka lakukannya. Sesungguhnya aku hanya mengeluarkan
pendapat peribadi dengan sangkaan (dzhan) maka jangan mengambil sesuatu
yang bersifat sangkaan daripadaku. Akan tetapi apabila diberitahu kepada
kamu daripada Allah tentang sesuatu perkara maka ambillah perkara
tersebut. Maka sesungguhnya aku tidak sekali-kali melakukan pendustaan
terhadap Allah Azza wa Jalla[14].”
Hadis ini menunjukkan kepada kita beberapa perkara iaitu :
1-
Rasulullah S.A.W menjelaskan bahawa tiada pilihan bagi manusia untuk
memilih sama ada untuk menerima atau menolak sesuatu hokum atau perkara
yang telah termatub dalam wahyu. Manusia wajib melakukan perkara yang
disuruh Allah.
2-
Ijtihad Rasulullah S.A.W berlaku pada perkara yang bersifat duniawi
sahaja. Ijtihad hanya berlaku jika perkara tersebut bersifat sangkaan
(dzhan) sahaja.
3-
Sesungguhnya para sahabat Radiyallahu Anhum sememangnya mengetahui
secara mendalam perkara berkenaan “perkahwinan pokok tamar”. Walaupun
begitu, mereka tetap tidak menyangkal Rasulullah S.A.W pada mulanya
bahkan mereka mengikuti pandangan baginda. Perkara ini menunjukkan
betapa beradabnya mereka dengan baginda serta ketinggian makam kenabian
Rasulullah S.A.W.
Rasulullah
S.A.W juga membenarkan para sahabat untuk berijtihad pada sesetengah
perkara dan mewasiatkan beberapa jalan yang perlu diikuti dalam perkara
ijtihad tersebut[15].
“Rasulullah
S.A.W ingin mengutus Muaz bin Jabal ke Yaman lalu baginda bertanya:
Bagaimanakah cara kamu menghukum jika dibentangkan kepadamu sesuatu
perkara? Beliau menjawab: Aku akan menghukum perkara tersebut dengan
kitab Allah. Baginda berkata: Maka jika tidak ada penyelesaiannya pada
kitab Allah? Beliau menjawab: Dengan sunnah Rasullah S.A.W. Rasulullah
bersabda: Maka jika perkara tersebut tidak ada pada sunnah Rasulullah
S.A.W dan kitab Allah? Beliau menjawab: Aku akan berijtihad dengan
pandanganku dan tidak akan menguranginya. Maka Rasulullah S.A.W telah
menepuk dadanya lalu bersabda: Segala puji bagi Allah yang telah
memberikan petunjuk kepada utusan Rasulullah untuk melakukan apa yang
membuatkan Rasulullah reda[16].”
Hadis ini menerangkan kepada kita beberapa perkara iaitu:
1- Menerangkan manhaj ijtihad yang diredhai Rasulullah S.A.W.
2-
Hadis ini sebagai dalil untuk membuang sifat jumud dan keperluan untuk
berijtihad ketika ketiadaan hukum dalam Al-Quran dan Sunnah.
3-
Hadis ini menerangkan tentang perihal timbulnya permasalahan
berbeza-beza dan tidak serupa. Syarak telah mewakilkan kepada mujtahid
untuk berijtihad dengan pandangannya.
4-
Rasulullah S.A.W tidak memberikan peringatan kepada Muaz tentang
kesalahan pada ijtihad atau kesempitan pada batas-batas ijtihad. Boleh
berijtihad selagimana tidak melampaui batasan Al-Quran dan sunnah
Rasulullah S.A.W.
Perbezaan
pendapat di kalangan ulama mengenai isu rampasan kuasa 3 Julai di Mesir
merupakan salah satu perkara yang telah terjadi. Perbezaan pendapat
atau ijtihad dapat dilihat berlaku dalam kalangan ulama Mesir
terutamanya. Bagaimana kita mengatasi dan meneliti kepelbagaian
pandangan para ulama?
Inilah
masalah utama yang berlaku pada sepanjang zaman. Kadangkala ulama
saling berlapang dada dengan perbezaan pendapat akan tetapi masyarakat
yang berada di luar kelompok ulama seperti orang awam, pelajar, media
massa dan sebagainya sering berbalah dan kadangkala menghina pandangan ulama yang berbeza dengan pandangan yang dipegangnya.
Perkara
pertama yang perlu kita ketahui ialah kedudukan ulama di sisi Islam .
Al-Quran telah merakamkan ketinggian martabat ulama[17] :
“Allah
menyatakan bahawasanya tiada tuhan melainkan-Nya yang menegakkan
keadilan.Para malaikat dan orang-orang berilmu (juga menyatakan perkara
demikian). Tiada Tuhan melainkan Dia Yang Maha Perkasa lagi Maha
Bijaksana.”
Surah Ali Imran: 18
“Sesungguhnya
yang takut kepada Allah di antara para hamba-Nya hanyalah ulama.
Sesungguhnya Allah Maha Perkasa lagi Maha Pengampun.”
Surah Fatir: 28
Kedua-dua
ayat ini menjelaskan kedudukan ulama yang tinggi di sisi Allah. Selain
itu, Allah juga menyeru kita supaya memuliakan ulama.
“Wahai orang-orang beriman, taatilah Allah dan taatilah Rasul-Nya dan ulil amri di antara kamu….”
Surah An-Nisa`: 59
Perkataan
“ulil amri” di dalam ayat ini bermaksud ahli-ahli fiqh dan agama
ataupun ulama. Ini adalah pandangan Abdullah bin Abbas dan juga para
tabiin seperti Mujahid , Atha`, Hasan Al-Basri dan Abu Al-Aliah. Selain
itu, golongan salafussoleh juga berpandangan memuliakan ulama merupakan
sebahagian daripada sunnah.
Imam
Ibnu Taimiyyah juga memberi pandangan bahawa wajib bagi umat Islam
untuk mengikuti orang mukmin selepas mengikuti Allah dan Rasulullah
S.A.W terutamanya golongan ulama kerana mereka merupakan pewaris para
anbiya`. Allah telah menjadikan kedudukan para ulama seperti
bintang-bintang di langit yang memberi petunjuk ketika kegelapan malam
di lautan dan daratan[18].
Ijtihad yang benar dan salah
Jika
ulama telah meneliti dan mengkaji dengan bersungguh-sungguh sambil
menggunakan kaedah yang sahih di dalam berijtihad maka baginya tetap ada
pahala sama ada ijtihadnya benar atau salah.
“Daripada
Amru bin Al-Ash sesungguhnya beliau telah mendengar Rasulullah S.A.W
bersabda: Jika seseorang pemerintah ingin mengeluarkan hukum maka dia
berijtihad kemudian jika ijtihadnya benar maka baginya dua pahala. Jika
dia mengeluarkan hukum dan berijtihad kemudian ternyata ijtihadnya salah
maka baginya satu pahala[19].”
Hadis
ini telah menunjukkan kepada kita bahawa berijtihad ialah satu ibadah
sama ada hasilnya benar atau salah dengan syarat telah menggunakan
kaedah yang betul.
Akan tetapi, amaran daripada Rasulullah S.A.W jika berijtihad dengan sambil lewa.
“Daripada
Ubaidillah bin Abi Jaafar berkata : Rasulullah S.A.W telah bersabda :
Siapa yang paling tergesa-gesa dalam mengeluarkan fatwa merekalah yang
paling cepat menuju ke neraka[20].”
Pendirian Islam mengenai penghinaan terhadap ulama
Islam telah mengharamkan untuk menghina ulama dengan sesuka hati. Imam
Syafie Rahimahullah menyatakan bahawa jika bukan ulama yang menjadi
wali-wali Allah maka tiadalah wali yang lain di sisi Allah. Saidina
Abdullah bin Abbas juga berpandangan bahawa barangsiapa yang menyakiti
seorang faqih maka dia telah menyakiti Rasulullah S.A.W dan barangsiapa
yang menyakiti Rasulullah S.A.W maka dia telah menyakiti Allah[21].
Menghina
ulama akan menatijahkan kemurkaan Allah Taala dan akan menyebabkan
hilangnya sifat kepercayaan masyarakat terhadap Islam kerana golongan
ulama merupakan golongan yang memberi petunjuk kepada masyarakat tentang
Islam. Oleh itu, kita perlu berhati-hati supaya tidak terjerumus dalam
perkara ini.
Menilai kebenaran di sebalik perbezaan pandangan dan ijtihad
Perkara
paling utama yang ingin dicapai ialah kebenaran di sebalik ijtihad yang
telah dikeluarkan oleh para ulama yang saling berbeza pandangan
berkenaan sesuatu perkara. Ijmak ulama merupakan sumber paling utama
dalam menilai pandangan yang paling benar pada masa kini. Pada masa
kini, kita boleh melihat para ulama berijtihad dalam menentukan fatwa
paling benar atau rajih mengikut keadaan semasa dan bertepatan dengan
kehendak Al-Quran dan sunnah.
Oleh
itu, banyak muktamar yang telah diadakan untuk membincangkan isu-isu
penting yang perlu diselesaikan. Contohnya, Majmak Fiqh Antarabangsa
yang pernah bersidang di Malaysia pada 2007 untuk menyelesaikan masalah
berkaitan penggunaan ubat bagi pesakit lelah atau inhaler sama ada ianya
membatalkan puasa atau tidak.
Ulama
berkhilaf pada masalah ini dan pada mulanya hampir kebanyakannya
berijtihad untuk memutuskan ianya membatalkan puasa kerana mendapati gas
inhaler tersebut mempunyai serbuk yang boleh sampai ke rongga perut.
Akan tetapi, para ulama bersidang semula dan mendapatkan hasil kajian
yang lebih terperinci daripada pakar perubatan. Akhirnya, ulama
bersepakat bahawa penggunaan inhaler tidak membatalkan puasa kerana
kajian mendapati serbuk gas tersebut hanya sampai ke paru-paru dan ulama
juga membenarkannya kerana penggunaan ubat untuk tujuan menjaga nyawa
adalah perkara yang diberi keutamaan.
Perkara
yang berlaku di Syria juga menarik perhatian kita untuk dibahaskan.
Fakta menunjukkan hampir 95% ulama Syria menyokong revolusi rakyat Syria
menggulingkan pemerintahan Presiden Basyar Al-Assad. Akan tetapi ada
juga sebilangan kecil ulama Syria yang tidak menyokong revolusi. Akan
tetapi, perbezaan pendapat ulama mengenai Revolusi Syria tidak dibahas
panjang. Rakyat Syria menilai pandangan yang menjurus kepada kebenaran
dan perkara yang berlaku di Syria adalah pertembungan di antara yang hak
dan batil. Menjatuhkan kerajaan Basyar Al-Assad lebih diutamakan oleh
rakyat Syria berbanding perbahasan mengenai khilaf ulama Syria.
Hakikat
yang ingin dicapai oleh kita ialah kebenaran dalam perbezaan pandangan
terutamanya yang melibatkan pertembungan yang penting seperti hal ehwal
kenegaraan. Oleh itu, Syeikh Muhammad Abduh[22] di dalam Tafsir Al-Manar pernah memberi pandangan berkenaan masalah ini[23].
Pertembungan sesama umat Islam bukanlah perkara baru dan telah berlaku
sejak zaman beliau. Beliau menyatakan bahawa dalam kebanyakan pandangan
ulama terdapatnya petunjuk dan cahaya. Jika umat Islam mengikut jalan
tersebut pastinya dapat mengeluarkan diri daripada kesempitan khilaf dan
perbalahan kepada medan penyatuan dan permuafakatan.
Adapun
sebab terus berlaku khilaf dan pertembungan pemerintah ialah
tersebarnya kejahilan dan ketaksuban golongan berkedudukan dalam
kalangan ulama kepada mazhab atau aliran yang diikuti mereka. Dengan
terang lagi nyata mereka menghidupkan, memuliakan serta mendokong para
umara` (pemimpin) dan penguasa-penguasa untuk menundukkan seluruh umat.
Mereka juga memutuskan jalan kebebasan pemikiran dan pemahaman umat.
Oleh kerana mereka telah membantu pemerintahan kuku besi lalu mereka
telah mengukuhkan kedudukan golongan yang cintakan kerosakan dan
kesesatan.
Justeru,
ulama perlu mencapai penyatuan pandangan bagi memastikan pemerintah
tidak berlaku zalim dan mengikuti jalan kebenaran. Pemerintah mesti
mengikuti pandangan ulama kerana jika golongan yang khas (ulama) bersatu
nescaya orang awam akan mengikutinya. Ini adalah satu-satunya wasilah
bagi menghalang pemerintahan kuku besi.
Maka agama menyeru untuk menghindari perbalahan dan pertembungan serta berpegang dengan agenda kesatuan. Allah telah berfirman:
“Dan berpeganglah kamu semua dengan tali Allah dan janganlah kamu bercerai-berai”.
Surah Ali Imran: 103
“Dan taatlah kamu kepada Allah dan RasulNya dan janganlah kamu berbantah-bantahan…”
Surah Al-Anfal: 46
Nabi
S.A.W telah bersabda: “Janganlah kamu kembali kafir sesudah
(kewafatanku). Sebahagian kamu akan memenggal leher sebahagian yang
lain”
Menurut Syeikh Muhammad Abduh lagi[24]:
“Sesungguhnya kita telah berpecah dan bertembung kerana kita telah
membelakangkan nas-nas ini. Kita juga telah memerangi satu sama lain
dengan nama agama kerana kita berada dalam aliran dan mazhab yang
berbeza. Setiap kumpulan taksub dengan fahaman mereka dan seluruh
kelompok Muslimin melampaui batas bagi mempertahankan kelompoknya dengan
mendakwa mereka adalah penolong agama sambil mengkhianatinya dengan
memecah-belahkan kesatuan umat Islam. Golongan Sunni memerangi Syiah,
Syiah memerangi Ibadiyah, khalaf memerangi pengikut salaf dan
sebagainya.”
Seluruh
umat Islam bergaduh sehingga jauh dari jalan kebenaran dan mengikut
langkah-langkah syaitan seakan-akan mereka tidak membaca firman Allah
Taala:
“…Dan janganlah kamu mengikuti langkah-langkah syaitan kerana sesungguhnya syaitan itu adalah musuh yang nyata bagimu”
Surah Al-Baqarah : 168
Langkah-langkah syaitan ialah setiap perkara yang bercanggah dengan jalan kebenaran, kebaikan dan maslahah.
Jika
berlaku perselisihan maka kita perlulah untuk mengembalikan diri kepada
penghakiman Allah dan Rasul-Nya. Firman Allah Taala :
Surah An-Nisa` : 59
Sesungguhnya
kebenaran itu hanyalah satu. Maka, wajib bagi kita untuk mencarinya
dengan keikhlasan, tanpa berat sebelah dan perdebatan sehinggalah kita
berjaya mencapai kebenaran dan menutup pintu syaitan. Wajib bagi kita
mengkaji dan meneliti kebenaran dengan syarat ianya bukanlah bertujuan
untuk memusuhi orang yang menentangnya. Oleh itu, sebaiknya kita cuba
untuk mencari jalan ke arah penyatuan ijtihad sebaik mungkin.
Kesimpulan
1)
Pertembungan ulama mengenai isu rampasan kuasa di Mesir bukanlah isu
utama yang sepatutnya dibahaskan pada masa kini. Perkara yang perlu
diberi keutamaan pada masa kini ialah pertembungan antara Islam dengan
sekularisme di Mesir. Sepatutnya kita perlu memberi keutamaan pada
pertembungan ini kerana ianya merupakan pertembungan antara kebenaran
dan kebatilan.
2)
Para ulama seperti Syeikh Yusuf Al-Qaradhawi, Syeikh Hasan Syafie dan
para ulama yang menghadiri muktamar ulama sedunia di Istanbul tidak
melemparkan penghinaan terhadap ulama yang berijtihad menyokong tentera
akan tetapi menyeru mereka kepada kebenaran. Setakat ini masih belum ada
lagi pandangan ulama yang menghina ulama lain dalam isu ini.
3)
Kebenaran yang hakiki merupakan perkara utama yang perlu dicari dalam
setiap pandangan ulama. Menilai dan meneliti setiap pandangan dan hujah
ulama adalah perkara yang perlu dilakukan oleh seorang Muslim dan
bukannya menghina pandangan ulama walaupun tidak bersetuju dengan
pandangan mereka.
4)
Seorang muslim perlu menjaga dirinya daripada melemparkan penghinaan
terhadap muslim yang lain tanpa mengira golongan. Golongan ulama
bukanlah golongan yang boleh dihina dengan sewenang-wenangnya begitu
juga dengan muslim yang lain.
[1]
Syeikh Dr.Ahmad Thayyib dilahirkan di wilayah Qana, Mesir dan mempunyai
salasilah keluarga sehingga ke Saidina Hasan bin Ali bin Abi Talib.
Beliau telah mendapat ijazah dalam bidang Aqidah Dan Falsafah Islamiyah
di Universiti Al-Azhar pada 1969, mendapat Sarjana (M.A) pada 1971 dan
Phd pada 1977. Pernah menjadi pensyarah di Fakulti Pengajian Islam dan
Arab di Qana, Dekan Fakulti Pengajian Islam di Aswan, Dekan Fakulti
Usuluddin di Universiti Islam Antarabangsa, Pakistan. Beliau pernah
menjadi mufti Republik Arab Mesir, Rektor Universiti Al-Azhar serta ahli
Majmak Buhus Islamiah. Beliau telah dilantik sebagai Syeikhul Azhar
pada 2010.
[2]
Haiah Kibar Ulama ialah himpunan ulama Mesir. Ketuanya ialah Syeikhul
Azhar. Presiden Jamal Abdul Nasser telah memansuhkannya dan
menggantikannya dengan menubuhkan Majmak Buhus Al-Islamiah. Haiah Kibar
Ulama telah ditubuhkan semula selepas Revolusi 2011.
[3]
Majmak Buhus Islamiah ialah badan tertinggi ulama dalam bidang
penyelidikan Islam di bawah Al-Azhar. Ianya berfungsi untuk
memperbaharui kajian ilmiah dan meluaskan pengkajian ilmu di semua
bidang. Badan ini tidak dipengaruhi oleh ketaksuban politik dan mazhab.
Badan ini juga berfungsi untuk menyelesaikan masalah dalam masyarakat
seperti masalah berkaitan mazhab atau aqidah.
[4]
Kerajaan Arab Saudi dan Emiriyah Arab Bersatu merupakan antara negara
yang menyokong kuat gerakan menjatuhkan Presiden Mursi dan Ikhwan
Muslimun.
[5]
Dr.Muhammad Imarah merupakan salah seorang ahli Haiah Kibar Ulama.
Beliau banyak menulis buku dan penulisannya banyak terdapat di dalam
majalah bulanan Al-Azhar. Beliau banyak mengupas isu semasa umat Islam
dari sudut ilmiah seperti isu politik dan sebagainya.
[6]
Republik Rakyat China dan India telah menjadi negara membangun dari
segi ekonomi setelah sebelumnya mengalami kemunduran. Korea Selatan
pernah mengalami krisis politik sekitar era 1980-an setelah tentera
merampas kuasa akan tetapi kini telah menjadi sebuah negara maju di
dunia. Mereka juga berjaya bangkit setelah mengalami kemusnahan teruk
dalam Perang Korea pada 1950-1953 yang mengorbankan tiga juta nyawa.
[7] Syar'iyyah ialah dokongan kepada Presiden Mursi sebagai presiden yang sah.
[8]
Turki ialah sebuah negara yang bebas. Gerakan Islam serta ulama mudah
bergerak di Turki dan Eropah berbanding di negara Islam yang lain. Turki
telah menjadi kekuatan Islam yang terbaru setelah kemenangan Parti
Keadilan Dan Pembangunan (AKP) pimpinan Recep Tayyip Erdogan pada 3
November 2002.
[9]
Parti Nour sebuah parti berfahaman Salafi telah menyokong pelan “road
map” atau pelan peralihan kuasa tentera Mesir setelah krisis 3 Julai
2013 berlaku. Dr.Muhammad Imarah dalam temubual dengan Al-Jazeera pada 8
Ogos 2013 menyifatkan Parti Nour tersalah langkah dan membuat kesalahan
besar. Parti Nour ialah parti Islam kedua terbesar di Mesir selepas
Parti Kebebasan Dan Keadilan (FJP). Parti ini merupakan sayap politik
kepada pertubuhan Dakwah Salafiyah.
[10]
Perwakilan gerakan Islam seluruh dunia berkumpul di Turki bagi
menyokong kepimpinan Presiden Mursi. Wakil Malaysia ialah Tuan Guru
Dato` Seri Haji Abdul Hadi Awang.
[11] Darul Ifta` Al-Misriah ialah Jabatan Fatwa Mesir.
[12]
Revolusi 2011 juga dikenali Revolusi 25 Januari. Ulama juga berkhilaf
di dalam masalah tersebut seperti isu rampasan kuasa 3 Julai 2013.
[13] Lihat : Ustaz Dr Ahmad Buud, Al-Ijtihad Baina Haqaiq At-Tarikh Wa Mutathollibat Al-Waqie`, Dar As-Salam, 2005, m.s 22
[14] Sahih Muslim, Kitab Al-fadail
[15] Ibid, m.s 23
[16] Sunan Abi Daud, Kitab Al-Aqdhiah
[17] Lihat : Dr.Talaat Muhammad Afifi, Al-Ulama Baina At-Tauqir Wa At-Tathowwul, Dar As- Salam, 2002, m.s 13
[18] Ibid, m.s 27
[19] Op. cit, Ustaz Dr.Ahmad Buud, m.s 24
[20] Ibid, m.s 25
[21] Op. cit, Dr.Talaat Muhammad Afifi, m.s 47-48
[22]
Syeikh Muhammad Abduh dilahirkan pada 1849 di Buhairah, Mesir. Beliau
belajar di Madrasah Ahmadi dan kemudiannya Universiti Al-Azhar.
Antaranya guru-gurunya ialah Syeikh Darwish Khudr, Syeikh Hassan Tawil
dan Syeikh Jamaluddin Al-Afghani. Beliau ialah seorang tokoh reformis
atau tajdid Islam pada zamannya. Beliau berani mengemukakan ideanya
walaupun mendapat rintangan. Ideanya telah membawa perubahan kepada
Al-Azhar dan sistem mahkamah Mesir. Beliau terlibat dalam Revolusi Urabi
yang ingin menggulingkan British di Mesir. Beliau dibuang negara pada
1882. Beliau pernah menjadi Ketua Hakim Mahkamah Rayuan Mesir, anggota
Majlis Pengurusan Al-Azhar dan Mufti Mesir pada 1899-1905. Beliau banyak
memberi idea dalam mereformasikan pendidikan. Penulisannya cukup
berpengaruh ke serata dunia Islam. Tanah Melayu juga terkesan dengan
pemikiran beliau ketika itu. Sebuah dewan di kampus Universiti Al-Azhar
Kaherah dinamakan sempena namanya.
[23] Lihat : Dr.Abdul Jalil Isa, sisipan Majalah Al-Azhar Keluaran Ramadan 1434H: Ma La Yajuzu Fihi Al-Khilaf Baina Al-Muslimin, Majmak Buhus Al-Islamiah, m.s 84
[24] Ibid, m.s 85
Rujukan :
1) Al-Ijtihad Baina Haqaiq At-Tarikh Wa Mutathollibat Al-Waqie`, Ustaz Dr.Ahmad Buud, Dar As-Salam, 2005.
2) Al-Ulama Baina At-Tauqir Wa At-Tathowwul, Dr.Talaat Muhammad Afifi, Dar As- Salam, 2002.
3)
Sisipan Majalah Al-Azhar Keluaran Ramadan 1434H: Ma La Yajuzu Fihi
Al-Khilaf Baina Al-Muslimin, Dr.Abdul Jalil Isa, Majmak Buhus
Al-Islamiah, Julai/Ogos 2013.
4) Terjemahan Sunan Tis`ah berbahasa Indonesia.
5) Kamus Miftah Arab-Melayu-Inggeris
6) dar al-ifta.org
7) www.youtube.com.
9) www.alazhar-assyarif.gov.eg
10) Facebook Al-Azhar
11) Facebook R.N.N.
11) www.rassd.com
Disediakan oleh:
Barisan Felo MANHAL
Persekutuan Melayu Republik Arab Mesir 2013
Persekutuan Melayu Republik Arab Mesir 2013
"Membentuk Dengan Acuan Al-Azhar"
"Memartabat Keilmuan Memimpin Kesatuan"
No comments:
Post a Comment